Najpiękniejsze zabytki Polski

Wawel to jeden z najważniejszych symboli polskiej państwowości i tożsamości narodowej. Zamek, będący przez wieki siedzibą polskich królów, stanowi kompleks zabytkowy o wyjątkowej wartości historycznej i artystycznej. W jego skład wchodzą: renesansowy dziedziniec arkadowy, komnaty królewskie, skarbiec koronny oraz zbrojownia. Obok zamku znajduje się Katedra Wawelska - miejsce koronacji i pochówku polskich monarchów.

Zamek Królewski na Wawelu jest jednym z najważniejszych muzeów w Polsce, które przechowuje cenne kolekcje malarstwa europejskiego, rzeźby, tkanin, ceramiki, złotnictwa, mebli i militariów. Szczególnie warte uwagi są flamandzkie arrasy, zamówione przez króla Zygmunta Augusta w XVI wieku.

Krakowskie Stare Miasto, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku jako jeden z pierwszych obiektów na świecie, zachwyca swoim średniowiecznym układem urbanistycznym. Centralnym punktem jest Rynek Główny - największy średniowieczny plac miejski w Europie, otoczony zabytkowymi kamienicami i pałacami.

Na Rynku znajduje się Sukiennice - dawne centrum handlu suknem, obecnie galeria sztuki i hala z kramami pamiątkarskimi, oraz majestatyczna Bazylika Mariacka z charakterystycznymi dwiema wieżami różnej wysokości. Z wyższej wieży co godzinę rozbrzmiewa hejnał mariacki. Wśród innych cennych zabytków Starego Miasta są: Barbakan, Brama Floriańska, mury obronne oraz zabytkowe kościoły.

Zamek w Malborku to największa gotycka twierdza w Europie i jeden z największych zamków na świecie pod względem powierzchni. Został zbudowany przez Zakon Krzyżacki i przez wiele lat pełnił funkcję ich stolicy. Monumentalna budowla składa się z trzech części: Zamku Wysokiego, Średniego i Niskiego, otoczonych potężnymi murami obronnymi i fosami.

W 1997 roku zamek w Malborku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako wyjątkowy przykład średniowiecznej architektury obronnej. Obecnie mieści się w nim muzeum z bogatymi zbiorami bursztynu, militariów, numizmatów oraz wystawami ukazującymi życie w średniowiecznym zamku.

Kopalnia Soli w Wieliczce to unikatowy zabytek techniki górniczej, działający nieprzerwanie od XIII wieku aż do końca XX wieku. Jest jednym z najstarszych przedsiębiorstw na świecie i jedną z głównych atrakcji turystycznych Polski. W 1978 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Trasa turystyczna prowadzi przez niezwykłe komory i korytarze wydrążone w pokładach soli na głębokości od 64 do 135 metrów pod ziemią. Zwiedzający mogą podziwiać podziemne jeziora, kaplice wykute w soli (szczególnie imponująca jest Kaplica św. Kingi), rzeźby solne oraz dawne urządzenia górnicze. Kopalnia ma również właściwości lecznicze i działa jako sanatorium dla osób z chorobami układu oddechowego.

Warszawskie Stare Miasto to wyjątkowy przykład prawie całkowitej rekonstrukcji historycznego centrum miasta, które zostało zniszczone w 95% podczas II wojny światowej. Odbudowa, przeprowadzona w latach 1945-1953, stanowiła bezprecedensowy wysiłek całego narodu polskiego i symbol odrodzenia państwa polskiego.

Dzięki perfekcyjnej rekonstrukcji, opartej na zachowanych dokumentach, obrazach Canaletta i fotografiach, warszawska Starówka zachowała swój pierwotny układ urbanistyczny z Rynkiem Starego Miasta, Zamkiem Królewskim, Katedrą św. Jana, kamienicami, murami obronnymi i Barbakanem. W 1980 roku Stare Miasto w Warszawie zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako wyjątkowy przykład całkowitej rekonstrukcji zespołu historycznego.

Toruńska Starówka to jeden z najlepiej zachowanych średniowiecznych zespołów miejskich w Europie. Miasto założone przez Zakon Krzyżacki w 1233 roku zachowało oryginalny gotycki układ urbanistyczny z czasów swojej świetności jako miasto hanzeatyckie.

Wśród najważniejszych zabytków znajdują się: monumentalny Ratusz Staromiejski, gotyckie kościoły (szczególnie imponująca Katedra św. Janów), średniowieczne mury obronne z Krzywą Wieżą oraz liczne kamienice gotyckie i barokowe. Jednym z najsłynniejszych obiektów jest Dom Mikołaja Kopernika, w którym urodził się wielki astronom. W 1997 roku Stare Miasto w Toruniu zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Panorama Racławicka to monumentalne dzieło malarskie o wymiarach 15 × 114 m, przedstawiające bitwę pod Racławicami z 1794 roku, w której wojska polskie pod dowództwem Tadeusza Kościuszki pokonały wojska rosyjskie. Obraz został namalowany przez zespół artystów pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka z okazji setnej rocznicy insurekcji kościuszkowskiej.

Jest to jedno z niewielu zachowanych dzieł tego rodzaju na świecie i jedyne w Polsce. Panorama wystawiana jest w specjalnie zaprojektowanej rotundzie we Wrocławiu, gdzie dzięki zastosowaniu specjalnych efektów oświetleniowych oraz trójwymiarowych elementów scenografii, widz ma wrażenie uczestnictwa w przedstawionych wydarzeniach.

Zamek w Łańcucie to jedna z najpiękniejszych rezydencji arystokratycznych w Polsce. Został wzniesiony na początku XVII wieku w stylu barokowym, a następnie przebudowany w XVIII i XIX wieku. Był siedzibą rodów Lubomirskich i Potockich, należących do najznamienitszych polskich rodzin magnackich.

Zamek słynie z bogatych wnętrz, w których zachowało się oryginalne wyposażenie i dzieła sztuki. Zwiedzający mogą podziwiać liczne sale reprezentacyjne, teatr dworski, zbiór pojazdów konnych w powozowni oraz piękny park krajobrazowy w stylu angielskim. Szczególnie warte uwagi są: Wielka Jadalnia, Sala Balowa, Apartament Turecki oraz biblioteka. Co roku w zamku odbywa się Festiwal Muzyczny, kontynuujący tradycje muzyczne dawnych właścicieli.

Jasna Góra to najważniejsze sanktuarium maryjne w Polsce i jedno z największych centrów pielgrzymkowych na świecie. Klasztor został założony w 1382 roku przez paulinów sprowadzonych z Węgier, którzy do dziś opiekują się tym miejscem.

Najcenniejszym skarbem sanktuarium jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, zwany Czarną Madonną, otaczany w Polsce szczególną czcią i uważany za cudowny. Oprócz bazyliki, w skład kompleksu wchodzą: Kaplica Matki Bożej z cudownym obrazem, Wieża, mury obronne z XVII wieku, Arsenał, Skarbiec oraz muzeum z bogatymi zbiorami sztuki sakralnej. Jasna Góra jest nie tylko miejscem kultu religijnego, ale także ważnym zabytkiem historycznym, związanym z dziejami Polski.

Park Mużakowski (Muskauer Park) to jeden z największych parków krajobrazowych w stylu angielskim w Europie, położony na granicy Polski i Niemiec, po obu stronach rzeki Nysy Łużyckiej. Został założony w latach 1815-1844 przez księcia Hermanna von Pückler-Muskau, wybitnego projektanta ogrodów.

W 2004 roku park został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako wyjątkowy przykład europejskiego parku krajobrazowego i pionierski przykład kształtowania krajobrazu kulturowego. Obejmuje obszar około 700 hektarów z licznymi mostami, stawami, łąkami, zabytkowym drzewostanem oraz budowlami parkowymi. Po stronie niemieckiej znajduje się również neobarokowy pałac. Park jest unikalnym przykładem transgranicznego dziedzictwa kulturowego, wspólnie zarządzanego przez Polskę i Niemcy.